Top kapus biyane हलक्या, मुरमाट जमिनीत कापूस लागवडीसाठी योग्य वाण कोणते?
राज्यातील अनेक शेतकऱ्यांची जमीन हलक्या स्वरूपाची असते – जसे की भुरकाट, मुरमाट, जिरायती क्षेत्र. या प्रकारच्या जमिनीत पाणी साठत नाही, सिंचनाची सोय मर्यादित असते आणि अनेक वेळा पावसाळ्यातील तुटवड्याचा थेट परिणाम पीक व्यवस्थापनावर होतो. अशा परिस्थितीत शेतकऱ्यांनी कापूस लागवडीसाठी वाणाची निवड अतिशय विचारपूर्वक केली पाहिजे. हलक्या जमिनीत भरघोस उत्पादन देणारी काही वाणं आहेत, ज्याचा वापर करून कमी खर्चात अधिक उत्पादन घेतलं जाऊ शकतं.
राशी सीड्सचं RCH 779 – हलक्या जमिनीत जबरदस्त कामगिरी
या वाणाचं सरासरी बोंड वजन सुमारे ४ ग्रॅम असून प्लॉटवरील अनुभवानुसार जिरायती तसेच बागायती क्षेत्रातसुद्धा उत्पादन समाधानकारक मिळतं. या वाणाची सर्वसामान्य पसंती असून अनेक शेतकऱ्यांनी याला चांगला प्रतिसाद दिला आहे.
मायको सीड्सचे ‘जंगी’ आणि ‘बाउन्सर’
हलक्या जमिनीत ‘जंगी’ वाणाचेही भरघोस उत्पादन मिळते. त्याचप्रमाणे ‘बाउन्सर’ वाणाचा अनुभवही चांगला असून, यामध्ये मध्यम आकाराची बोंडं तयार होतात. पाण्याच्या अडचणी असतानाही हे वाण परिणामकारक ठरू शकतात.
प्रभात सीड्सचं ‘सुपरकॉट’ – वेचायला सोपं वाण
या वाणाची बोंडं टपोरी असून, वेचणीस सुलभ आहेत. त्यामुळे मजुरीचा खर्चही कमी होतो. हलक्या जमिनीत याचा वापर करून अधिक उत्पादन मिळवण्याची शक्यता आहे.
तुळसी सीड्सचं ‘पंगा’ आणि US Agri Seeds चं US 4708
‘पंगा’ वाण हलक्या जमिनीत चांगलं उत्पादन देताना दिसतं. US 4708 वाणात चांगली पातेधारणा पाहायला मिळते, मात्र उशिरा लागवड केल्यास ऑक्टोबरच्या उष्णतेमुळे पातेगळ होण्याची शक्यता वाढते. वेळेवर लागवड झाल्यास हे वाणही चांगलं काम करतं.
अंकुर सीड्सचं ‘हरीश’ आणि साई कृपा सीड्सचं ‘सुपर टार्गेट’
‘हरीश’ हे वाण हलक्या व जिरायती क्षेत्रातसुद्धा परिणामकारक ठरतं. त्याचप्रमाणे ‘सुपर टार्गेट’ वाण सुद्धा कमी पाण्यात अधिक उत्पादन देण्यास समर्थ ठरतं. याचा विचार करताना स्थानिक हवामान, सिंचनाची उपलब्धता आणि मागील वर्षाचा अनुभव लक्षात घ्यावा.
कोणती वाणं टाळावीत?
जर तुमच्याकडे खूपच हलकी, मुरमाट जमीन असेल तर राशी 659, RCH 773, RCH 602 ही वाणं टाळावीत, कारण ती मुख्यतः बागायती जमिनीत चांगले उत्पादन देतात.
निष्कर्ष
हलक्या जमिनीत कापसाची योग्य वाण निवड केल्यास कमी संसाधनांतून अधिक उत्पादन शक्य आहे. या बातमीत दिलेली वाणं मागील वर्षीच्या अनुभवांवर आधारित असून, शेतकऱ्यांनी आपल्या क्षेत्रानुसार व हवामानानुसार एक किंवा दोन वाणांची निवड करून त्याची चाचपणी करावी. जमिनीची क्षमता, पाणी व्यवस्थापन आणि वेळेवर लागवड या बाबी लक्षात घेऊन जर योग्य नियोजन केलं, तर हलक्या जमिनीतसुद्धा उत्पन्नात मोठी वाढ करता येऊ शकते. शेतकऱ्यांनी आपला अनुभव इतरांसोबत शेअर करावा आणि ही माहिती गरजू शेतकरी मित्रांपर्यंत पोहोचवावी.
