मुख्य मथळा: राज्यात २२ ते ३० मे पर्यंत नदी-नाले तुडुंब भरून वाहतील असा पाऊस (Heavy Rainfall), मुंबईत (Mumbai) जनजीवन विस्कळीत होण्याची शक्यता; प्रख्यात हवामान अभ्यासक पंजाबराव डख (Panjabrao Dakh) यांचा शेतकऱ्यांना सतर्कतेचा आणि खबरदारीचा सल्ला.
[ गुगळी धामणगाव/ सेलू], दि. २२ मे २०२५:
राज्यातील प्रख्यात हवामान अभ्यासक पंजाबराव डख यांनी आज, २२ मे २०२५ रोजी, राज्यात आगामी काळात जोरदार पावसाचा अंदाज (Weather Forecast) वर्तवला आहे. काल, २१ मे रोजी रात्री त्यांनी केलेल्या एका निरीक्षणानुसार, दिव्याभोवती किडे जमा झाल्याने येत्या २४ तासांत पाऊस पडेल अशी शक्यता वर्तवली होती. त्यांचा हा अंदाज तंतोतंत खरा ठरला असून, आज सकाळी त्यांच्या गावातील लेंडी नदीला (Lendi River) मोठा पूर आल्याचे आणि पाणी वेगाने वाहत असल्याचे त्यांनी सांगितले. सकाळचे पाच वाजले असतानाही नदीच्या पाण्याची पातळी लक्षणीय वाढली होती.
कालचा अंदाज ठरला अचूक, आता नव्या पावसाळ्याची नांदी
पंजाबराव डख यांनी सांगितले की, “कालच मी रात्री एक व्हिडिओ दाखवला होता की लाईटवर किडे आले होते, तर मी म्हणालो होतो की २४ तासांत पाऊस पडणार. तर पाहू शकता, ही आमची इथली लेंडी नदी आहे आणि लेंडी नदीला भरपूर असं पाणी आलं आहे. आता सकाळचे पाच वाजलेले आहेत आणि इतकं जोरात पाणी वाहत आहे.” या नैसर्गिक संकेतांवरून त्यांनी आगामी पावसाचा सविस्तर अंदाज व्यक्त केला आहे.
राज्यात २२ ते ३० मे पर्यंत मुसळधार पावसाची शक्यता
या निमित्ताने पंजाबराव डख यांनी राज्यातील शेतकऱ्यांना (Farmers) महत्त्वाचा संदेश दिला आहे. ते म्हणाले की, “राज्यामध्ये २२ मे पासून ३० तारखेपर्यंत असाच ओढे, नाले, नदी वाहून नेणारा पाऊस पडणार आहे, म्हणून हा अंदाज लक्षात घ्यावा.” हा पाऊस राज्यव्यापी असेल आणि जमिनीमध्ये चांगली ओल (Soil Moisture) निर्माण करेल, ज्यामुळे आगामी पेरण्यांसाठी पोषक वातावरण तयार होईल.
या भागांना पावसाचा सर्वाधिक फटका:
पंजाबराव डख यांच्या अंदाजानुसार, खालील भागांमध्ये पावसाचा जोर अधिक असेल:
- पूर्व विदर्भ (East Vidarbha)
- पश्चिम महाराष्ट्र (West Maharashtra)
- दक्षिण महाराष्ट्र (South Maharashtra)
- उत्तर महाराष्ट्र (North Maharashtra)
- कोकणपट्टी (Konkan Belt)
- खानदेश (Khandesh)
- मराठवाडा (Marathwada)
या सर्व विभागांमध्ये २२ मे ते ३० मे पर्यंत नदी-ओढे, नाले तुडुंब भरून वाहतील असा जोरदार पाऊस पडण्याची शक्यता आहे. विशेषतः नाशिक (Nashik), कोल्हापूर (Kolhapur), सातारा (Satara), पुणे (Pune) आणि अहमदनगर (Ahmednagar) जिल्ह्यात पावसाचा जोर अधिक राहील.
मुंबईकरांसाठी विशेष सतर्कतेचा इशारा
“मुंबईला (Mumbai) देखील मुसळधार पाऊस पडणार आहे, म्हणून मुंबईवाल्यांनी सतर्क राहण्याची गरज आहे,” असा स्पष्ट इशारा पंजाबराव डख यांनी दिला आहे. ते पुढे म्हणाले की, “हा पाऊस सर्वात जास्त मुंबईत पडणार आहे… मुंबईकरांना सतर्कतेचा इशारा देऊ इच्छितो की, तुमच्या मुंबईत जनजीवन विस्कळीत होईल असा पाऊस २७, २८, २९ मे रोजी देखील पडणार आहे, म्हणून हा अंदाज लक्षात घ्या.”
शेतकऱ्यांसाठी मोलाचा सल्ला आणि उपाययोजना
पंजाबराव डख यांनी शेतकऱ्यांना काही महत्त्वपूर्ण सूचना दिल्या आहेत:
- विजांपासून बचाव: विजा कडकडत असताना झाडाखाली थांबू नका. नारळाच्या झाडावर देखील वीज पडते, त्यामुळे त्याखालीही आश्रय घेऊ नका.
- पशुधनाची काळजी: आपली पाळीव प्राणी (Livestock) विजांच्या वेळी झाडाखाली बांधू नका, कारण झाडांवर वीज पडण्याचा धोका जास्त असतो.
- मोबाईलचा वापर टाळा: विजा चमकत असताना मोबाईल आणि मोबाईलचे इंटरनेट बंद ठेवा.
- वाहन चालवताना दक्षता: काल महाराष्ट्रात दोन-तीन ठिकाणी मोटरसायकलवर वीज पडून जीवितहानी झाल्याच्या घटना घडल्या आहेत, त्यामुळे वाहन चालवताना अधिक काळजी घ्या.
नैसर्गिक संकेतांचे महत्त्व आणि पावसाचा अनोखा पॅटर्न
पंजाबराव डख यांनी नैसर्गिक संकेतांचे महत्त्व पुन्हा एकदा अधोरेखित केले. “कालच मी एक व्हिडिओ टाकला होता, की मी म्हणालो होतो, लाईटवर किडे आल्यानंतर बघा, ७२ तासांत पाऊस येतो की नाही. म्हणजे काल २१ मे ला टाकला होता, आज बघा २२ मे! तर असा हा निसर्ग संदेश देतो,” असे ते म्हणाले.
यासोबतच त्यांनी एक महत्त्वाचे निरीक्षण नोंदवले: “१५ मे ते ३० मे दरम्यान ज्या गावात जास्त पाऊस पडतो, त्या गावात पावसाळ्यात (मुख्य मान्सूनमध्ये) जास्त पाऊस पडतो आणि त्या गावाला निसर्गाचे झुकते माप मिळते / निसर्गाची कृपा अधिक असते. उदाहरणार्थ, हे आमचं धामणगाव आहे. म्हणजे आमच्या धामणगावला १५ मे ते ३० मे दरम्यान आता असा पाऊस पडला आणि इकडं सेलूला नाही पडला, तर येणाऱ्या पावसाळ्यात आमच्या गावाला दररोज पाऊस पडणार, पण सेलूला मात्र पाऊस कमी असेल / हुलकावणी देणार.” हे निरीक्षण शेतकऱ्यांनी लक्षात घ्यावे, असे आवाहन त्यांनी केले आहे.
पुढील अंदाज लवकरच
राज्यातील शेतकऱ्यांनी स्वतःची आणि आपल्या पशुधनाची काळजी घ्यावी, असे आवाहन करत पंजाबराव डख यांनी सांगितले की, या पावसाच्या सविस्तर माहितीसह पुढील अंदाज लवकरच दिला जाईल. सध्या त्यांच्या भागातील नद्यांना पूरसदृश परिस्थिती निर्माण झाली असल्याचेही त्यांनी नमूद केले.
हा अंदाज प्रख्यात हवामान अभ्यासक पंजाबराव डख यांच्याकडून वर्तवण्यात आला असून, त्यांच्या सूचनांचे पालन करून संभाव्य नुकसान टाळावे, असे आवाहन करण्यात येत आहे.
