(Panjabrao Dakh) यांचा हवामान अंदाज; शेतकऱ्यांना महत्त्वाचा सल्ला
मुख्य मथळा: राज्यात २५ मे पर्यंत मुसळधार पावसाची शक्यता, तर ३० मे पर्यंत भाग बदलत पाऊस; प्रख्यात हवामान अभ्यासक पंजाबराव डख (Panjabrao Dakh) यांचा शेतकऱ्यांना शेती कामांबाबत आणि पशुधन संरक्षणाबाबत (Livestock Safety) महत्वपूर्ण सल्ला.
पुणे (Pune), दि. २१ मे:
राज्यात आज, २१ मे रोजी, दुपारी तीन वाजेनंतर पुन्हा एकदा जोरदार पावसाला (Strong Rains) सुरुवात होणार असून हा जोर २५ मे पर्यंत कायम राहणार असल्याचा अंदाज प्रख्यात हवामान अभ्यासक पंजाबराव डख (Panjabrao Dakh) यांनी वर्तवला आहे. या काळात अनेक ठिकाणी मुसळधार ते अतिमुसळधार पाऊस पडण्याची शक्यता असून, त्यानंतर ३० मे पर्यंत पावसाचा जोर कमी असला तरी तो भाग बदलत सुरूच राहील. या पार्श्वभूमीवर डख यांनी राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी शेतीची कामे, पेरणीची (Sowing) तयारी आणि विशेषतः पशुधनाच्या सुरक्षेबाबत अत्यंत महत्त्वाचा सल्ला दिला आहे.
२५ मे पर्यंत राज्यात पावसाचा जोर; ‘या’ जिल्ह्यांना मुसळधार पावसाचा इशारा
पंजाबराव डख यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, आज (२१ मे) दुपारी तीननंतर राज्यात पावसाला सुरुवात होईल आणि हा पाऊस २५ मे पर्यंत राज्यभर चांगलाच जोर धरणार आहे. विशेषतः मुंबई (Mumbai), पुणे (Pune), नाशिक (Nashik), आणि अहमदनगर (Ahmednagar) जिल्ह्यात या काळात मुसळधार पावसाची (Heavy Rainfall Alert) शक्यता आहे. हा पाऊस संपूर्ण राज्यामध्ये, म्हणजेच विदर्भ (Vidarbha), पूर्व विदर्भ, मराठवाडा (Marathwada), पश्चिम महाराष्ट्र (Western Maharashtra), उत्तर व दक्षिण महाराष्ट्र, कोल्हापूर (Kolhapur) या सर्वच भागांमध्ये हजेरी लावेल. काही ठिकाणी ओढे-नाले दुथडी भरून वाहण्याची शक्यता असून, वाऱ्याचा वेगही (Wind Speed) अधिक राहील. त्यामुळे नागरिकांनी सतर्कता बाळगण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे.
डख यांनी पुढे सांगितले की, २६, २७, २८, २९ आणि ३० मे या तारखांदरम्यान पावसाचा जोर थोडा कमी होईल, परंतु तो पूर्णपणे थांबणार नाही. या काळात भाग बदलत हलक्या ते मध्यम स्वरूपाचा पाऊस (Moderate Rainfall) सुरूच राहण्याची शक्यता आहे.
विजांच्या कडकडाटासह पावसाचा धोका; पशुधन आणि जीवितहानी टाळण्यासाठी खबरदारी
या पावसाळ्याच्या दिवसांत विजांचा कडकडाट (Thunderstorms and Lightning) होण्याची मोठी शक्यता असते. पंजाबराव डख यांनी शेतकऱ्यांना कळकळीची विनंती केली आहे की, २५ मे पर्यंत आपल्या जनावरांना (Livestock) झाडांखाली बांधू नये. त्यांनी सांगितले की, “आज आमच्या तालुक्यात देखील खूप ठिकाणी विजा पडल्या, आणि झाडाखाली बांधलेली जनावरे दगावली.” हा अनुभव लक्षात घेता, शेतकऱ्यांनी तसेच इतर नागरिकांनीही विजा चमकत असताना किंवा जोरदार पाऊस असताना झाडांखाली आश्रय (Shelter under Trees) घेऊ नये. पशुधनाचा जीव वाचवण्यासाठी ही काळजी घेणे अत्यंत गरजेचे आहे. महाराष्ट्रात वीज पडून पशुधनाची मोठी हानी झाल्याच्या घटना घडल्या आहेत, त्यामुळे प्रत्येकाने थेट सुरक्षित निवारा, शक्यतो घर गाठावे, पण झाडांचा आसरा घेऊ नये, असे आवाहन डख यांनी केले आहे.
शेतकऱ्यांसाठी कृषी सल्ला: शेतीची कामे आणि पेरणीची तयारी
सध्या होत असलेल्या पावसामुळे जमिनीमध्ये चांगली ओल (Soil Moisture) निर्माण झाली आहे, मात्र अनेक शेतकऱ्यांची शेतजमीन (Agricultural Land) अद्याप दुरुस्त नसल्याने अडचणी येत आहेत. पंजाबराव डख यांनी शेतकऱ्यांना सल्ला दिला आहे की, जसा वेळ मिळेल तशी आपली शेती दुरुस्त (Land Preparation) करून घ्यावीत. ३० मे पर्यंत पावसाचा जोर कमी-अधिक प्रमाणात राहणार असल्याने, या कालावधीत शक्य होतील तेवढी शेतीची कामे (Farm Operations) आटोपून घ्यावीत.
सोयाबीन पेरणीपूर्व मार्गदर्शन: आगामी हंगामासाठी हे ३ वाण देऊ शकतात भरघोस उत्पादन soybean top verity!
त्यांच्या अंदाजानुसार, ३० मे नंतर पुन्हा एकदा पावसासाठी पोषक वातावरण (Favorable Weather) तयार होईल. यावर्षी मान्सून लवकर सक्रिय होऊन जूनच्या दुसऱ्या आठवड्यात चांगल्या पेरणीला (Early Sowing Prospects) सुरुवात होण्याची दाट शक्यता आहे. कारण, ३० मे पर्यंत पाऊस असल्यामुळे शेत दुरुस्तीला पूर्ण वाव मिळणार नाही. मात्र, जून महिन्याच्या १, २, ३ आणि ४ तारखेदरम्यान उन्हाचा तडाखा (Increased Heat) वाढून थोडा उकाडा जाणवेल. या काळात जमीन वाफशावर (Optimal Soil Condition for Sowing) येण्यास मदत होईल आणि हाच काळ शेतकऱ्यांनी शेत दुरुस्तीसाठी वापरावा, असे डख यांनी सुचवले आहे.
मुंबईकरांना विशेष सतर्कतेचा इशारा
पंजाबराव डख यांनी विशेषत्वाने नमूद केले की, आज मुंबई आणि परिसरात मुसळधार पाऊस (Heavy Rain in Mumbai) पडणार असल्याने मुंबईकरांनी विशेष सतर्क राहावे आणि आवश्यक कामाशिवाय बाहेर पडणे टाळावे.
एकंदरीत, पंजाबराव डख यांनी दिलेला हा सविस्तर हवामान अंदाज आणि त्याअनुषंगाने शेतकऱ्यांसाठीचा कृषी सल्ला (Agri Advisory) अत्यंत महत्त्वाचा असून, त्यानुसार नियोजन केल्यास संभाव्य नुकसान टाळता येऊ शकते आणि आगामी खरीप हंगामाची (Kharif Season) चांगली तयारी करता येऊ शकते.
