Panjabrao Dakh: सुप्रसिद्ध हवामान अभ्यासक पंजाब डख (Panjabrao Dakh) यांच्याकडून शेतकऱ्यांसाठी दिलासादायक आणि महत्त्वपूर्ण हवामान अंदाज: ३१ मे ते ६ जून दरम्यान शेतीची सर्व कामे (Farming Activities) आटोपून घेण्याचे आवाहन; ७ जूनपासून राज्यात पुन्हा पावसाला (Rain) सुरुवात होण्याची शक्यता.
उपशीर्षके:
- अपेक्षेप्रमाणे ३१ मे रोजी सूर्यदर्शन; हवामान बदलाचे स्पष्ट संकेत
- शेतकऱ्यांसाठी ३१ मे ते ६ जूनचा कालावधी शेती कामांसाठी महत्त्वाचा
- ७ जून ते १० जून दरम्यान राज्यात भाग बदलत पावसाची शक्यता
- मूग, उडीद, हळद आणि इतर खरीप पिकांच्या लागवडीसाठी सल्ला
- जून अखेरपर्यंत महाराष्ट्रातील पेरण्या पूर्ण होण्याची शक्यता
- १३ जून ते १७ जून दरम्यान राज्यात मुसळधार पावसाचा अंदाज
- लिंबाच्या झाडावरील लिंबोळ्या आणि चांगल्या पावसाचा संबंध
अंबड (Ambad), ३१ मे:
राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी आपल्या अचूक हवामान अंदाजांसाठी ओळखले जाणारे सुप्रसिद्ध हवामान अभ्यासक पंजाब डख यांनी आज, ३१ मे रोजी, पैठणकडे जात असताना अंबड परिसरातून अत्यंत महत्त्वाचा हवामान अंदाज आणि कृषी सल्ला दिला आहे. त्यांनी शेतकऱ्यांना आगामी काही दिवसांतील हवामानाचा वेध घेत शेतीकामांचे नियोजन करण्याचे आवाहन केले आहे.
अपेक्षेप्रमाणे ३१ मे रोजी सूर्यदर्शन; हवामान बदलाचे स्पष्ट संकेत
पंजाब डख यांनी त्यांच्या पूर्वीच्या अंदाजानुसार ३१ मे रोजी सूर्यदर्शन होण्याचा अंदाज वर्तवला होता, जो आज खरा ठरला असल्याचे त्यांनी नमूद केले. आज झालेले सूर्यदर्शन हे वातावरणातील बदलांचे आणि आगामी कोरड्या हवामानाचे संकेत देत असल्याचे ते म्हणाले.
शेतकऱ्यांसाठी ३१ मे ते ६ जूनचा कालावधी शेती कामांसाठी महत्त्वाचा
डख यांनी राज्यातील शेतकऱ्यांना कळकळीचे आवाहन करताना सांगितले की, “आज ३१ मे पासून ते ६ जूनपर्यंतचा कालावधी हा शेतीची कामे पूर्ण करण्यासाठी अत्यंत निर्णायक आहे. ज्या शेतकऱ्यांची शेतीची कामे, जसे की नांगरणी, वखरणी आणि जमीन तयार करणे, अद्याप बाकी आहेत, त्यांनी ती या सहा दिवसांत तातडीने पूर्ण करून घ्यावीत.” त्यांच्या मते, येत्या दोन दिवसांत जमिनीला पेरणीयोग्य ‘वापसा’ (Wafsa – योग्य ओल) येणार आहे, ज्यामुळे शेतीची कामे वेळेत पूर्ण करणे शक्य होईल.
७ जून ते १० जून दरम्यान राज्यात भाग बदलत पावसाची शक्यता
शेतकऱ्यांसाठी आनंदाची बातमी देताना पंजाब डख यांनी सांगितले की, ३१ मे ते ६ जून या कालावधीत शेतीची सर्व कामे आटपून घेणे आवश्यक आहे, कारण ७ जूननंतर महाराष्ट्रात पुन्हा पावसाला सुरुवात होणार आहे. “७, ८, ९ आणि १० जून या तारखांना राज्याच्या विविध भागांमध्ये दररोज भाग बदलत पाऊस पडण्याची शक्यता आहे,” असे भाकीत त्यांनी केले.
मूग, उडीद, हळद आणि इतर खरीप पिकांच्या लागवडीसाठी सल्ला
ज्या शेतकऱ्यांना हळदीची (Turmeric) लागवड करायची आहे, त्यांच्यासाठी हा काळ अनुकूल असल्याचे डख म्हणाले. तसेच, ज्यांना मूग (Moong Beans) पेरायचा आहे, त्यांनीही पेरणी करावी कारण लवकर पेरणी केल्यास मुगाला चांगला उतार मिळतो. उडीद (Urad Dal) पेरणीसाठीही हा काळ योग्य असल्याचे त्यांनी सांगितले. जमिनीत सध्या एक ते दोन फूट ओल (Moisture) असल्याने पेरणीसाठी ती पुरेशी आहे, असेही त्यांनी नमूद केले.
जून अखेरपर्यंत महाराष्ट्रातील पेरण्या पूर्ण होण्याची शक्यता
पंजाब डख यांनी विश्वास व्यक्त केला की, “मी सांगितल्याप्रमाणे, जून महिन्याच्या शेवटच्या आठवड्यापर्यंत, म्हणजेच २७-२८ जूनपर्यंत, महाराष्ट्रातील बहुतेक शेतकरी सोयाबीन (Soybean), मूग, कापूस (Cotton) यांसारख्या प्रमुख खरीप पिकांची लागवड आणि पेरणी (Sowing) पूर्ण करताना दिसतील. जूनअखेरपर्यंत संपूर्ण महाराष्ट्रातील पेरण्या आटोपलेल्या असतील.”
१३ जून ते १७ जून दरम्यान राज्यात मुसळधार पावसाचा अंदाज
डख यांनी पुढील पावसाच्या टप्प्याबद्दल माहिती देताना सांगितले की, “३१ मे ते ६ जून या काळात हवामान मुख्यतः कोरडे राहील, त्यामुळे शेतकऱ्यांनी शेतीची दुरुस्तीची कामे करून घ्यावीत. ७ जूननंतर राज्यात पावसाला सुरुवात होईल. जर शेतकऱ्यांनी ६ जूनपर्यंत शेतीची कामे पूर्ण केली नाहीत, तर ७ तारखेला पाऊस सुरू झाल्यावर पेरणी आणि लागवडीत अडचणी येऊ शकतात.” त्यांनी पुढे सांगितले की, ७ ते १० जून दरम्यानच्या पावसानंतर, १३ जून ते १७ जून या काळात राज्यात पुन्हा मुसळधार पाऊस (Heavy Rain) पडण्याची शक्यता आहे. हा पाऊस मे महिन्याच्या शेवटच्या आठवड्यात झालेल्या ओढे-नाले भरून वाहणाऱ्या पावसासारखा जोरदार असेल, असा अंदाजही त्यांनी वर्तवला.
लिंबाच्या झाडावरील लिंबोळ्या आणि चांगल्या पावसाचा संबंध
काही भागांत अद्याप समाधानकारक पाऊस झाला नसल्याच्या शेतकऱ्यांच्या प्रतिक्रियेवर डख म्हणाले की, “ज्या भागात अजून पाऊस झाला नाही, तिथे ७ ते १० जून आणि त्यानंतर १३ ते १७ जून दरम्यान नक्की पाऊस होईल. महाराष्ट्रातील कोणताही भाग पेरणीच्या पावसापासून वंचित राहणार नाही.” त्यांनी एका नैसर्गिक निरीक्षणाचा संदर्भ देत सांगितले की, “ज्या वर्षी लिंबाच्या झाडाला (Neem Tree) भरपूर लिंबोळ्या लागतात, त्या वर्षी चांगला पाऊस होतो. यंदा लिंबाच्या झाडांना मोठ्या प्रमाणात लिंबोळ्या आल्या आहेत, हे चांगल्या पावसाचे शुभसंकेत आहेत.” शेतकऱ्यांनी पेरणीचा निर्णय जमिनीतील ओल पाहून स्वतःच्या विवेकबुद्धीने घ्यावा, असेही ते म्हणाले.
३१ मे ते ६ जून या काळात हवामान पूर्णपणे कोरडे राहणार नसून, नंदुरबार, धुळे, मालेगाव, पारोळा, जळगाव या उत्तर महाराष्ट्रातील भागात तसेच कोकण (Konkan) आणि कोल्हापूर परिसरात ३-४ जूनच्या सुमारास हलक्या सरींची शक्यता असल्याचेही त्यांनी स्पष्ट केले.
पंजाब डख यांनी सांगितले की, वातावरणात अचानक काही मोठे बदल झाल्यास ते त्वरित नवीन अंदाज शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचवतील.