Maharashtra Monsoon Update: राज्यात १९ जून २०२५ रोजी मान्सून (Monsoon) सक्रिय राहण्याची शक्यता; कोकण, घाटमाथ्यावर मुसळधार पावसाचा (Heavy Rain) इशारा, तर मध्य महाराष्ट्र, मराठवाडा आणि विदर्भात विखुरलेल्या पावसाची शक्यता. शेतीसाठी पेरणीचा सल्ला मर्यादित.
- शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचा खुलासा: पेरणीचा सल्ला सर्वांसाठी नाही
- राज्यात पावसासाठी पोषक हवामान प्रणाली सक्रिय
- कोकण आणि घाटमाथ्यावर मुसळधार पावसाचा ऑरेंज अलर्ट (Orange Alert)
- उत्तर महाराष्ट्र, मराठवाडा आणि विदर्भात कसा राहील पाऊस? (Regional Weather Forecast)
- हवामान विभागाचा जिल्हानिहाय अंदाज आणि सूचना
- पुढील काही दिवसात पावसाचा जोर कमी होण्याची शक्यता
मुंबई (Mumbai), १८ जून २०२५, सायंकाळ:
आज १८ जून रोजी सायंकाळचे सहा वाजले असून, आपण आज रात्री आणि विशेषतः उद्या, म्हणजेच १९ जून २०२५ रोजी राज्यातील हवामान (Maharashtra Weather) कसे राहील याचा सविस्तर आढावा घेणार आहोत.
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचा खुलासा: पेरणीचा सल्ला सर्वांसाठी नाही
मागील काही हवामान अंदाजांमध्ये पेरणीसंदर्भात (Sowing Advice) दिलेल्या सल्ल्याबद्दल काही शेतकऱ्यांमधून विचारणा होत आहे की, पेरणी केली पण पाऊस पुरेसा नाही. याबाबत हवामान अभ्यासकांनी स्पष्ट केले आहे की, पेरणी करण्याचा सल्ला केवळ त्याच भागांसाठी देण्यात आला होता जिथे मान्सूनपूर्व किंवा सुरुवातीच्या मान्सूनचा पुरेसा पाऊस झालेला आहे आणि जमिनीत पुरेशी ओल उपलब्ध आहे, तसेच पाण्याची सोय आहे. विशेषतः पश्चिम महाराष्ट्रात मे महिन्यात चांगला पाऊस झाल्याने तेथे पेरणीचा सल्ला दिला होता. हा सल्ला सरसकट संपूर्ण राज्यासाठी नव्हता, जिथे पुरेसा पाऊस आणि पाण्याची उपलब्धता असेल अशाच ठिकाणी शेतकऱ्यांनी पेरणीचा विचार करावा, असे आवाहन करण्यात आले आहे. काल (१७ जून) राज्यात बऱ्याच ठिकाणी हवामान कोरडे होते. कोकणात काही ठिकाणी मध्यम पाऊस झाला, रायगड, सातारा घाट, कोल्हापूर घाट परिसरात काहीसा मुसळधार पाऊस होता. मध्य महाराष्ट्राच्या पश्चिम पट्ट्यात हलक्या मान्सून सरी होत्या. विदर्भातील भंडारा, गोंदिया येथेही हलक्या सरींची नोंद झाली.
राज्यात पावसासाठी पोषक हवामान प्रणाली सक्रिय
येत्या २४ तासांत राज्यात पावसाची शक्यता निर्माण होण्यामागे काही महत्त्वाच्या हवामान प्रणाली (Weather Systems) कारणीभूत आहेत:
१. राजस्थान आणि आसपासच्या भागांवर एक चक्राकार वाऱ्यांची स्थिती (Cyclonic Circulation) निर्माण झाली आहे.
२. या प्रणालीपासून एक कमी दाबाचा पट्टा (Trough Line) दक्षिणेकडे विस्तारलेला आहे, जो राज्याच्या उत्तर भागातून बाष्प खेचून आणत आहे. यामुळे ढगांची निर्मिती होत आहे.
३. एक कमी दाबाचे क्षेत्र झारखंड आणि पश्चिम बंगालच्या आसपास असून ते अधिक तीव्र (Well-marked Low-Pressure Area) झाले आहे. तथापि, या प्रणालीचा मार्ग उत्तरेकडे असल्याने तिचा थेट मोठा परिणाम महाराष्ट्रावर अपेक्षित नाही, पण अप्रत्यक्षपणे बाष्प पुरवठा होऊ शकतो.
४. राजस्थानवरील प्रणालीशी संलग्न कमी दाबाचा पट्टा उद्या (१९ जून) मध्य महाराष्ट्र, मराठवाडा आणि विदर्भाच्या दिशेने सरकण्याची शक्यता आहे.
या प्रणालींच्या एकत्रित प्रभावामुळे आज रात्रीपासून आणि उद्या राज्यात पावसाळी वातावरण राहण्याचा अंदाज आहे.
कोकण आणि घाटमाथ्यावर मुसळधार पावसाचा ऑरेंज अलर्ट (Orange Alert)
भारतीय हवामान विभागाच्या (IMD) अंदाजानुसार, उद्या १९ जून रोजी कोकणातील जिल्ह्यांमध्ये जोरदार पावसाची शक्यता आहे.
- ऑरेंज अलर्ट (मुसळधार ते अतिमुसळधार): रायगड, रत्नागिरी, सातारा घाट आणि पुणे घाट परिसरात मुसळधार ते काही ठिकाणी अतिमुसळधार पावसाची शक्यता आहे. नागरिकांनी विशेष काळजी घ्यावी.
- येलो अलर्ट (मुसळधार): नाशिक घाट, पालघर, ठाणे, मुंबई, सिंधुदुर्ग आणि कोल्हापूर घाट या भागांमध्ये मुसळधार पावसाचा इशारा देण्यात आला आहे.
या भागांमध्ये सकाळपासूनच जोरदार पावसाचे ढग असून, रायगडमध्ये सध्याही मुसळधार पाऊस देणारे ढग सक्रिय आहेत. ठाणे, पालघर परिसरात अधूनमधून मध्यम ते जोरदार सरी अपेक्षित आहेत. पुणे घाट परिसरातील मुळशी, मावळ, लोणावळा येथे मुसळधार पावसाचा अंदाज आहे.
उत्तर महाराष्ट्र, मराठवाडा आणि विदर्भात कसा राहील पाऊस? (Regional Weather Forecast)
- उत्तर महाराष्ट्र: नंदुरबार, धुळे या जिल्ह्यांमध्ये जोरदार पावसाचे ढग असून बऱ्याच ठिकाणी पाऊस अपेक्षित आहे. नाशिक जिल्ह्याच्या पश्चिम भागात आणि उत्तर भागात जोरदार पाऊस देणारे ढग आहेत, तर पूर्व भागात हलक्या सरींची शक्यता आहे. जळगाव जिल्ह्यातही हलक्या ते मध्यम सरींचा अंदाज आहे.
- मराठवाडा: छत्रपती संभाजीनगर, जालना येथे हलक्या पावसाचे ढग आहेत. बीड, परभणी, हिंगोली, नांदेड, लातूर, धाराशिव या जिल्ह्यांमध्ये मेघगर्जनेसह हलक्या ते मध्यम पावसाचा येलो अलर्ट देण्यात आला आहे.
- विदर्भ: विदर्भातही पावसाची शक्यता आहे. बुलढाणा, अकोला, वाशिम, अमरावती, यवतमाळ, वर्धा, नागपूर, भंडारा, गोंदिया, गडचिरोली आणि चंद्रपूर या सर्व जिल्ह्यांमध्ये मेघगर्जनेसह पावसाचा येलो अलर्ट आहे. पूर्व विदर्भातील नागपूर, भंडारा, गोंदिया, गडचिरोली आणि चंद्रपूरमध्ये काही ठिकाणी मुसळधार पाऊस होऊ शकतो. ब्रह्मपुरी, नागभीड, चिमूर भागात पावसाचा अंदाज आहे. अकोल्यातील तेल्हारा, धारणी, चिखलदरा येथेही रात्री पावसाची शक्यता आहे.
हवामान विभागाचा जिल्हानिहाय अंदाज आणि सूचना
ढगांची सध्याची स्थिती पाहता, नंदुरबार, धुळे, नाशिकचा उत्तर-पश्चिम भाग, अहिल्यानगरचा उत्तर भाग, छत्रपती संभाजीनगर, जालना येथे हलके पावसाचे ढग आहेत. रायगड, ठाणे, पालघरमध्ये मुसळधार पावसाचे ढग आहेत. पुणे, सातारा, कोल्हापूर, सांगली येथे हलक्या मान्सून सरी आहेत. चंद्रपूर, हिंगोली, बुलढाणाचा उत्तर भाग, अकोला, अमरावती येथेही पावसाचे ढग दाटले आहेत. बीड, परभणीत हलक्या सरी सक्रिय आहेत. हे ढग ईशान्य किंवा पूर्वेकडे सरकत असल्याने संबंधित भागांमध्ये पाऊस देतील.
पुढील काही दिवसात पावसाचा जोर कमी होण्याची शक्यता
उद्या, १९ जूननंतर राज्यात कमी बाष्पयुक्त किंवा काहीसे कोरडे वारे वाहण्याची शक्यता असल्याने पावसाचा जोर कमी होऊन तो काही मोजक्या ठिकाणीच मर्यादित राहील असा प्राथमिक अंदाज आहे. तरीही, नागरिकांनी हवामान विभागाच्या पुढील सूचनांकडे लक्ष ठेवावे.
