मुख्य मथळा: सरकारी महिला नोकरदारांनी लाटला ‘लाडकी बहीण’ योजनेचा (Ladki Behan Yojana) लाभ; २,६५२ महिलांनी घेतले ९ महिन्यांचे हप्ते, ३ कोटी ५८ लाखांचा अपहार.
उपशीर्षके:
- अपात्र असूनही सरकारी महिला नोकरदारांकडून योजनेचा गैरवापर
- २,६५२ महिलांनी ९ महिन्यांचे हप्ते उचलले
- ३ कोटी ५८ लाख रुपयांचा शासनाला गंडा
- १ लाख ६० हजार ५५९ महिला लाभार्थ्यांच्या पडताळणीत वास्तव समोर
- लाभ घेतलेल्या महिलांकडून सरकार रक्कम वसूल करणार
- जवळपास ७ लाख लाभार्थ्यांनी ‘नमो शेतकरी’ आणि ‘लाडकी बहीण’ या दोन्ही योजनांचा लाभ घेतल्याचे उघड
- लाडकी बहीण योजनेच्या अंमलबजावणीवर प्रश्नचिन्ह
मुंबई (Mumbai):
राज्यात गरजू महिलांना आर्थिक सहाय्य देण्यासाठी सुरू करण्यात आलेल्या ‘लाडकी बहीण’ योजनेत (Ladki Behan Yojana Fraud) मोठा गैरप्रकार उघडकीस आला आहे. अनेक सरकारी महिला नोकरदारांनी अपात्र असतानाही या योजनेचा लाभ घेतल्याचे धक्कादायक वास्तव समोर आले आहे. या प्रकरणी आतापर्यंत २,६५२ सरकारी महिला नोकरदारांनी तब्बल ९ महिन्यांचे हप्ते उचलून शासनाची सुमारे ३ कोटी ५८ लाख रुपयांची फसवणूक केल्याचे निष्पन्न झाले आहे.
अपात्र असूनही सरकारी महिला नोकरदारांकडून योजनेचा गैरवापर
‘लाडकी बहीण’ योजना ही प्रामुख्याने आर्थिकदृष्ट्या दुर्बळ घटकांतील महिलांसाठी आहे. सरकारी नोकरदार महिला या योजनेसाठी पात्र नाहीत. असे असतानाही, अनेक सरकारी महिला कर्मचाऱ्यांनी खोटी माहिती देऊन किंवा त्रुटींचा फायदा घेऊन या योजनेचा लाभ घेतल्याचे दिसून आले आहे.
२,६५२ महिलांनी ९ महिन्यांचे हप्ते उचलले
आतापर्यंतच्या तपासात २,६५२ सरकारी महिला नोकरदारांनी या योजनेअंतर्गत प्रत्येकी नऊ महिन्यांचे हप्ते (Installments) घेतल्याचे उघड झाले आहे. याचाच अर्थ या महिलांनी योजनेचा गैरफायदा घेत शासनाच्या तिजोरीला चुना लावला आहे.
३ कोटी ५८ लाख रुपयांचा शासनाला गंडा
या अपात्र महिला नोकरदारांनी ‘लाडकी बहीण’ योजनेतून एकूण ३ कोटी ५८ लाख रुपये लाटले असल्याचे समोर आले आहे. हा आकडा केवळ आतापर्यंतच्या तपासातील असून, चौकशी जसजशी पुढे जाईल तसतसा हा आकडा वाढण्याची शक्यता नाकारता येत नाही.
१ लाख ६० हजार ५५९ महिला लाभार्थ्यांच्या पडताळणीत वास्तव समोर
शासनाने १ लाख ६० हजार ५५९ महिला लाभार्थ्यांच्या कागदपत्रांची पडताळणी (Verification) केली असता, हा धक्कादायक प्रकार उघडकीस आला. या पडताळणीमुळे योजनेतील त्रुटी आणि गैरप्रकारांचे प्रमाण स्पष्ट झाले आहे.
लाभ घेतलेल्या महिलांकडून सरकार रक्कम वसूल करणार
या गैरप्रकारात सहभागी असलेल्या आणि अपात्र असूनही लाभ घेतलेल्या सर्व महिला नोकरदारांकडून शासनाने घेतलेली रक्कम वसूल (Recovery) करण्याचा निर्णय घेतला आहे. यासाठी आवश्यक कायदेशीर प्रक्रिया सुरू करण्यात आली आहे.
जवळपास ७ लाख लाभार्थ्यांनी ‘नमो शेतकरी’ आणि ‘लाडकी बहीण’ या दोन्ही योजनांचा लाभ घेतल्याचे उघड
आणखी एक धक्कादायक बाब म्हणजे, जवळपास ८ लाख ८५ हजार अशा ‘लाडक्या बहिणी’ आहेत ज्यांनी ‘नमो शेतकरी’ (Namo Shetkari Yojana) आणि ‘लाडकी बहीण’ या दोन्ही योजनांचा लाभ घेतला आहे. यापैकी काही महिला अपात्र असण्याची शक्यता असून, त्यांचीही चौकशी केली जाणार आहे. नमो शेतकरी योजनेतील लाभार्थ्यांना महिन्याला १००० रुपये मिळतात, तर लाडकी बहीण योजनेत पूर्वी १५०० रुपये दिले जात होते, आता ते ५०० रुपये केले आहेत. अशा दोन्ही योजनांचा लाभ घेणाऱ्या ७ लाख ७० हजार महिलांचा फेब्रुवारीपासून लाडकी बहीण योजनेचा हप्ता बंद करण्यात आला आहे.
लाडकी बहीण योजनेच्या अंमलबजावणीवर प्रश्नचिन्ह
या प्रकरणामुळे ‘लाडकी बहीण’ योजनेच्या अंमलबजावणीतील त्रुटी आणि देखरेखीच्या अभावावर प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे. सरकारी कर्मचारीच अशा योजनांचा गैरफायदा घेत असतील, तर सामान्य आणि गरजू लाभार्थ्यांपर्यंत योजनेचा खरा लाभ कसा पोहोचणार, असा सवाल उपस्थित होत आहे. राज्य सरकारने आता या योजनेची अधिक कठोरपणे छाननी (Scrutiny) करून केवळ पात्र लाभार्थ्यांनाच लाभ मिळेल याची खात्री करावी, अशी मागणी जोर धरत आहे.
राज्य सरकारची भूमिका आणि पुढील कार्यवाही
या संदर्भात राज्य सरकारकडून महिला व बालविकास विभागाने चौकशी सुरू केली आहे. सामान्य प्रशासनाने जवळपास १ लाख ६० हजार कर्मचाऱ्यांचा डेटा माहिती तंत्रज्ञान विभागाला दिला होता. त्या चौकशीनंतर २,६५२ सरकारी महिला कर्मचाऱ्यांनी ‘लाडकी बहीण’ योजनेचा लाभ घेतल्याचे स्पष्ट झाले. त्यांनी ऑगस्ट महिन्यापासून हा लाभ घेतला असून, प्रत्येक महिलेने १३,५०० रुपये लाटले आहेत. ही रक्कम आता वसूल केली जाणार आहे. तसेच, अजून ६ लाख कर्मचाऱ्यांची तपासणी होणार असून, त्यातून हा आकडा वाढण्याची शक्यता आहे.
