घरकुल सर्वेक्षण 2025: ‘आवास प्लस’ ॲप अपडेट झाले, सर्वे कसा करावा? जाणून घ्या संपूर्ण प्रक्रिया; ३१ मे पर्यंत मुदतवाढ Awas plus survey app new update

मुख्य मुद्दे: Awas plus survey app new update

• पंतप्रधान आवास योजना (ग्रामीण) अंतर्गत घरकुल सर्वेक्षणासाठी (Gharkul Survey) महाराष्ट्राला ३१ मे २०२५ पर्यंत मुदतवाढ.
• ‘आवास प्लस २०२४’ (Awaas Plus 2024) मोबाईल ॲप्लिकेशनमध्ये महत्त्वाचे बदल; नवीन इंटरफेसमुळे सर्वेक्षणात येऊ शकतात अडचणी.
• अपडेटेड ॲपद्वारे सर्वेक्षण (Survey) करण्याची सविस्तर माहिती, स्टेप-बाय-स्टेप मार्गदर्शन.
• आधार फेस ऑथेंटिकेशन (Aadhaar Face Authentication) आणि अचूक माहिती भरणे अनिवार्य.

सविस्तर बातमी:

मुंबई: पंतप्रधान आवास योजना (ग्रामीण) (Pradhan Mantri Awas Yojana – Gramin) अंतर्गत सुरू असलेल्या घरकुल सर्वेक्षण २०२५ साठी केंद्र शासनाने महाराष्ट्र राज्याला ३१ मे २०२५ पर्यंत मुदतवाढ दिली आहे. या मुदतवाढीमुळे अनेक नागरिकांना दिलासा मिळाला असला तरी, सर्वेक्षणासाठी वापरले जाणारे ‘आवास प्लस २०२४’ (Awaas Plus 2024) हे मोबाईल ॲप्लिकेशन अपडेट झाल्याने अनेकांना सर्वे करताना अडचणी येत आहेत. ॲपचा इंटरफेस (User Interface) बदलल्यामुळे पूर्वीच्या तुलनेत काही पर्याय बदललेले दिसत आहेत. या पार्श्वभूमीवर, अपडेटेड ॲपद्वारे अचूक सर्वेक्षण कसे करावे, कोणती माहिती कुठे भरावी, याबाबत सविस्तर माहिती खालीलप्रमाणे देण्यात येत आहे.

ऑन-पेज उपशीर्षके:

1. ॲप इन्स्टॉलेशन आणि अपडेट (App Installation and Update)
2. सर्वेची प्राथमिक प्रक्रिया (Initial Survey Process)
3. आधार व्हेरिफिकेशन आणि फेस स्कॅन (Aadhaar Verification and Face Scan)
4. पिन निर्मिती आणि लॉगिन (PIN Creation and Login)
5. पत्त्याची माहिती भरणे (Filling Address Information)
6. वैयक्तिक माहिती भरणे (Filling Personal Information)
7. बँक तपशील आणि सर्वेक्षण प्रश्न (Bank Details and Survey Questions)
8. घराचा फोटो अपलोड करणे (Uploading House Photo)
9. घराचा प्लॅन निवडणे आणि माहिती तपासणे (Selecting House Plan and Verifying Information)
10. सर्वे व्हेरिफाय आणि अपलोड करणे (Verifying and Uploading Survey)
11. सर्वे यशस्वीरित्या पूर्ण (Survey Successfully Completed)

१. ॲप इन्स्टॉलेशन आणि अपडेट (App Installation and Update):

• सर्वप्रथम, आपल्या मोबाईलमधील प्ले स्टोअरवरून (Play Store) ‘आवास प्लस २०२४’ (Awaas Plus 2024) हे ॲप सर्च करून इन्स्टॉल करा. जर तुमच्याकडे जुने ॲप असेल, तर ते अपडेट (Update) करून घ्या.
• ॲप इन्स्टॉल झाल्यानंतर ‘ओपन’ (Open) या पर्यायावर क्लिक करा.

२. सर्वेची प्राथमिक प्रक्रिया (Initial Survey Process):

• ॲप ओपन केल्यावर तुम्हाला भाषा निवडण्याचा पर्याय येईल. यामध्ये तुम्ही मराठी, हिंदी किंवा इंग्रजी भाषा निवडू शकता.
• त्यानंतर तीन पर्याय दिसतील: असिस्टंट सर्वे (Assistant Survey), चेकर सर्वे (Checker Survey) आणि सेल्फ सर्वे/सिटीझन सर्वे (Self Survey/Citizen Survey). आपल्याला स्वतः सर्वेक्षण करायचे असल्याने मधल्या, म्हणजेच ‘सेल्फ सर्वे’ किंवा ‘सिटीझन सर्वे’ या पर्यायावर क्लिक करून ‘नेक्स्ट’ (Next) किंवा ‘पुढे’ या बटनावर क्लिक करा.
• ॲपला आवश्यक असलेल्या सर्व परवानग्या (Permissions) द्या. लोकेशन, कॅमेरा इत्यादी परवानग्या देणे अनिवार्य आहे, अन्यथा सर्वेक्षणात अडथळा येऊ शकतो.

३. आधार व्हेरिफिकेशन आणि फेस स्कॅन (Aadhaar Verification and Face Scan):

• लाभार्थ्याचा (Beneficiary) आधार क्रमांक (Aadhaar Number) टाका आणि ‘व्हेरीफाय’ (Verify) या पर्यायावर क्लिक करा.
• यानंतर, ज्या व्यक्तीचा आधार क्रमांक टाकला आहे, त्या व्यक्तीचा चेहरा स्कॅन (Face Scan) करावा लागेल. यासाठी तुमच्या मोबाईलमध्ये ‘आधार फेस आरडी’ (AadhaarFaceRd) हे ॲप इन्स्टॉल असणे आवश्यक आहे. हे ॲप नसेल तर ते प्ले स्टोअरवरून इन्स्टॉल करा. चेहरा स्कॅन करण्याची परवानगी द्या.

४. पिन निर्मिती आणि लॉगिन (PIN Creation and Login):

• फेस कॅप्चर यशस्वी झाल्यानंतर तुम्हाला चार अंकी पिन (PIN) तयार करण्यास सांगितले जाईल. दोन्ही ठिकाणी (वर आणि खाली) एकच चार अंकी पिन टाकून ‘क्रिएट’ (Create) या पर्यायावर क्लिक करा.
• पिन तयार झाल्यावर तुम्ही मोबाईलच्या बायोमेट्रिक (Biometric) किंवा तयार केलेल्या पिनद्वारे ॲपमध्ये लॉगिन (Login) करू शकता.

५. पत्त्याची माहिती भरणे (Filling Address Information):

• लॉगिन केल्यानंतर तुम्हाला तुमच्या पत्त्याची माहिती (Address Detail) भरायची आहे.
• यामध्ये तुमचे राज्य (State), जिल्हा (District), तालुका (Taluka), ग्रामपंचायत (Gram Panchayat) आणि गावाचे नाव (Village Name) अचूक निवडा.
• सर्व माहिती भरल्यानंतर ‘प्रोसेस’ (Process) वर क्लिक करा. “ॲड्रेस डिटेल सेव्ह्ड सक्सेसफुली” (Address details saved successfully) असा मेसेज दिसेल. ‘ओके, गॉट इट’ (Ok, Got it) वर क्लिक करा.

६. वैयक्तिक माहिती भरणे (Filling Personal Information):

• आता तुम्हाला ‘डू युवरसेल्फ सर्वे, गेट युवर ओन होम’ (Do Yourself Survey, Get Your Own Home) या पर्यायावर क्लिक करून सर्वे सुरू करायचा आहे. ‘चेक एलिजिबिलिटी’ (Check Eligibility) हा पर्याय तुमची पात्रता तपासण्यासाठी आहे.
• सर्वेच्या पर्यायावर क्लिक केल्यावर पत्त्याची माहिती दिसेल, जी आपण आधीच भरली आहे.
• त्याखाली ‘इंडिव्हिजुअल डिटेल’ (Individual Detail) म्हणजेच वैयक्तिक माहिती भरावी लागेल:
  • कुटुंबप्रमुखाचे नाव (Name of Head): आधार कार्डवर जसे नाव आहे, तसेच पूर्ण नाव टाका.
  • आधार नंबर (Aadhaar Number): लाभार्थ्याचा आधार नंबर पुन्हा टाका.
  • जॉब कार्ड नंबर (Job Card Number): मनरेगा जॉब कार्ड नंबर स्पेस न देता टाका.
  • जात (Caste): तुमची जात निवडा.
  • वय (Age): आधार कार्डनुसार वय भरा.
  • वैवाहिक स्थिती (Marital Status): विवाहित/अविवाहित निवडा.
  • लिंग (Gender): पुरुष/स्त्री निवडा.
  • वडिलांचे नाव (Father’s Name): वडिलांचे नाव भरा.
  • मोबाईल नंबर (Mobile Number): अचूक मोबाईल नंबर टाका.
  • शिक्षण (Education): शिक्षण निवडा.
  • व्यवसाय (Occupation): शेतमजूर (Agriculture Labour) किंवा इतर जो असेल तो निवडा.
  • कुटुंबातील सदस्य संख्या (Number of Family Members): कुटुंबातील एकूण सदस्य संख्या टाका. (एकपेक्षा जास्त सदस्य असल्यास त्यांची माहिती पुढे भरावी लागते).
  • अपंगत्व (Disability): असल्यास ‘होय’ (Yes), नसल्यास ‘नाही’ (No) निवडा.
  • वार्षिक उत्पन्न (Annual Income): कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न भरा.
• सर्व माहिती भरल्यावर ‘सेव्ह’ (Save) आणि नंतर ‘ओके’ (OK) वर क्लिक करा.
• कुटुंबातील सदस्य एकापेक्षा जास्त असल्यास, त्यांची नावे व माहिती भरण्यासाठी पर्याय येईल. स्त्रियांच्या नावापुढे टिक करून पुढे जा.

७. बँक तपशील आणि सर्वेक्षण प्रश्न (Bank Details and Survey Questions):

• यानंतर बँक तपशील (Bank Details) विचारले जातील. तुम्ही ते भरू शकता किंवा ‘स्किप’ (Skip) करण्यासाठी दिलेल्या चौकटीवर क्लिक करून ‘ओके’ (OK) करू शकता.
• पुढे तुम्हाला काही प्रश्न विचारले जातील, जसे की तुमचे राहते घर कसे आहे, जागा स्वतःची आहे का, भिंती कशा आहेत, घरात बाथरूम आहे का, इत्यादी. या प्रश्नांची ‘होय’ (Yes) किंवा ‘नाही’ (No) मध्ये उत्तरे द्यावी लागतील. योजनेचा लाभ मिळण्याच्या दृष्टीने योग्य उत्तरे निवडा.
• शेवटचे दोन प्रश्न महत्त्वाचे असतील: “तुमच्याकडे घर बांधण्यासाठी जागा आहे का?” आणि “तुम्ही या योजनेचा लाभ पहिल्यांदाच घेत आहात का?”. या दोन्ही प्रश्नांना ‘होय’ (Yes) करणे अपेक्षित आहे.

८. घराचा फोटो अपलोड करणे (Uploading House Photo):

• आता तुम्हाला तुमच्या घराचा फोटो (Photo) अपलोड करायचा आहे.
• फोटो अपलोड (Upload Image) करण्यासाठी तुमच्या मोबाईलची लोकेशन सेटिंग ‘हाय-ॲक्युरेसी’ (High Accuracy) मोडवर असणे आवश्यक आहे. लोकेशनची अचूकता (Location Accuracy) १५ मीटरच्या आत असेल, तरच फोटो अपलोड होतो.
• तुम्हाला दोन फोटो अपलोड करावे लागतील: एक तुमच्या सध्याच्या राहत्या घराचा आणि दुसरा जिथे घर बांधायचे आहे त्या जागेचा (Work Site).
• फोटो काढताना अडचण येत असल्यास, लोकेशन सेटिंग तपासा किंवा मोबाईल रिस्टार्ट करून प्रयत्न करा.

९. घराचा प्लॅन निवडणे आणि माहिती तपासणे (Selecting House Plan and Verifying Information):

• फोटो अपलोड केल्यानंतर तुम्हाला काही घरांचे नमुने (House Plans) दाखवले जातील. त्यापैकी कोणताही एक प्लॅन निवडा.
• तुम्हाला बांधकामासाठी प्रशिक्षणाची (Training) आवश्यकता आहे का, यासाठी ‘होय’/’नाही’ (Yes/No) निवडा.
• ‘ओके, सक्सेसफुली पुढे’ (OK, Successfully Proceed) वर क्लिक करा.
• तुम्ही भरलेली संपूर्ण माहिती तुम्हाला स्क्रीनवर दिसेल. वरच्या बाजूला असलेल्या बाणावर क्लिक करून तुम्ही या माहितीची पीडीएफ (PDF) फाईल डाऊनलोड करू शकता.

१०. सर्वे व्हेरिफाय आणि अपलोड करणे (Verifying and Uploading Survey):

• सर्व माहिती तपासल्यानंतर, खाली ‘गो टू कम्प्लीट सर्वे’ (Go to Complete Survey) आणि ‘अपलोड कम्प्लिटेड’ (Upload Completed) किंवा ‘प्लीज अपलोड’ (Please Upload) असा पर्याय दिसेल.
• सर्वे अपलोड करण्यापूर्वी ‘व्हेरिफाय आधार’ (Verify Aadhaar) आणि ‘व्हेरिफाय जॉब कार्ड’ (Verify Jobcard) या पर्यायांवर क्लिक करून दोन्ही कागदपत्रे व्हेरिफाय (Verify) करून घ्या. दोन्ही ठिकाणी हिरवी बरोबरची खूण (Right Tick) येणे आवश्यक आहे. व्हेरिफाय होत नसल्यास, आधार किंवा जॉब कार्ड नंबरमध्ये चूक असू शकते, ती दुरुस्त करा.
• सर्वेवर राईट क्लिक (Right Click) करून ‘अपलोड सर्वे’ (Upload Survey) या पर्यायावर क्लिक करा.

११. सर्वे यशस्वीरित्या पूर्ण (Survey Successfully Completed):

• सर्वे यशस्वीरित्या अपलोड झाल्यावर “सर्वे सक्सेसफुली अपलोडेड” (Survey Successfully Uploaded) असा मेसेज स्क्रीनवर दिसेल. यामध्ये तुमचा जॉब कार्ड नंबर आणि अपलोड स्टेटस (Upload Status) दिसेल.

अशा प्रकारे, तुम्ही ‘आवास प्लस २०२४’ या अपडेटेड ॲपद्वारे पंतप्रधान आवास योजना (ग्रामीण) अंतर्गत घरकुल सर्वेक्षणाची प्रक्रिया यशस्वीरित्या पूर्ण करू शकता. माहिती अचूक भरा आणि वेळेत सर्वेक्षण पूर्ण करा.