मुख्य मथळा: कृषी तज्ञ श्री. विशाल शेंडगे यांनी कापूस उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी (Cotton Farmers) कमी कालावधीत परिपक्व होणाऱ्या आणि दिवाळीपूर्वी आर्थिक उत्पन्न (Pre-Diwali Income) मिळवून देणाऱ्या कापसाच्या प्रमुख वाणांची (Early Maturing Cotton Varieties) सविस्तर माहिती दिली आहे. योग्य वाणाची निवड केल्यास उत्पादनात वाढ होऊन शेतकऱ्यांना लवकर लाभ मिळू शकतो.
ऑन-पेज उपशीर्षके
- कृषी तज्ञ विशाल शेंडगे यांचे कापूस उत्पादकांना मार्गदर्शन
- लवकर येणाऱ्या वाणांचे फायदे: दिवाळीपूर्वी आर्थिक लाभ
- शिफारस केलेले प्रमुख लवकर येणारे कापूस वाण:
- राशी ७७९ (राशी सीड्स): लोकप्रिय आणि विविध जमिनींसाठी उपयुक्त
- युएस ७०६७ (युएस ऍग्री सीड्स): अति लवकर येणारे, विशेषतः काळ्या जमिनीसाठी
- महागुण (कोहिनूर सीड्स): मोठ्या आकाराच्या बोंडांसाठी प्रसिद्ध
- पास-पास (जेके सीड्स): आणखी एक जलद परिपक्व होणारा पर्याय
लवकर परिपक्व होणाऱ्या कापूस वाणांचे महत्त्व
अनेक शेतकरी अशा कापूस वाणांच्या शोधात असतात जे साधारणपणे १४० ते १५० दिवसांच्या कालावधीत परिपक्व होऊन वेचणीसाठी तयार होतील. यामुळे दिवाळीच्या (Diwali Festival) सुमारास कापूस घरात येतो आणि शेतकऱ्यांना वेळेवर आर्थिक फायदा मिळतो. लवकर येणाऱ्या वाणांमुळे (Early Harvest Varieties) पाण्याची बचत होते, कीड-रोगांचा प्रादुर्भाव कमी कालावधीसाठी राहतो आणि पुढील पिकाच्या नियोजनासाठी जमीन लवकर मोकळी होते.
श्री. विशाल शेंडगे यांनी शिफारस केलेले प्रमुख लवकर येणारे कापूस वाण:
१. राशी सीड्स कंपनीचे ‘राशी ७७९’ (Raashi Seeds – Raashi 779)
- पक्वता कालावधी: हे वाण साधारणपणे १४५ ते १५० दिवसांच्या आसपास काढणीसाठी तयार होते.
- वैशिष्ट्ये: ‘राशी ७७९’ (Raashi 779) हे एक उत्कृष्ट आणि शेतकऱ्यांमध्ये लोकप्रिय असलेले वाण आहे. याची बोंडे लवकर फुटून कापूस वेचणीसाठी तयार होतो.
- लागवडीसाठी योग्य जमीन: या वाणाची लागवड मध्यम, हलक्या तसेच भारी काळ्या कसदार जमिनीतही (Suitable for various soil types including black cotton soil) यशस्वीरीत्या करता येते, त्यामुळे विविध प्रकारची जमीन असलेल्या शेतकऱ्यांसाठी हा एक चांगला पर्याय आहे.
- एसईओ कीवर्ड: (Rashi Seeds), (Rashi 779 Cotton), (Early Cotton Variety), (Cotton Farming Maharashtra)
२. युएस ऍग्री सीड्स कंपनीचे ‘युएस ७०६७’ (US Agri Seeds – US 7067)
- पक्वता कालावधी: हे वाण अत्यंत लवकर, म्हणजे साधारणपणे १४० ते १४५ दिवसांच्या आसपास काढणीला येते. उपलब्ध माहितीनुसार, हे सध्याच्या वाणांपैकी सर्वात लवकर (Earliest Maturing Cotton Strain) काढणीला येणारे वाण असल्याचे श्री. शेंडगे नमूद करतात.
- वैशिष्ट्ये: ‘युएस ७०६७’ (US 7067) या वाणाची योग्य काळजी घेतल्यास दिवाळीच्या आतच संपूर्ण कापूस वेचून होऊ शकतो, असा अंदाज आहे.
- लागवडीसाठी योग्य जमीन: विशेषतः भारी काळ्याटीच्या जमिनीसाठी (Heavy Black Soil) हे वाण अधिक शिफारसीय आहे. अशा जमिनीत याची लागवड केल्यास उत्कृष्ट परिणाम मिळू शकतात.
- एसईओ कीवर्ड: (US Agri Seeds), (US 7067 Cotton), (Quick Cotton Harvest), (High Density Planting Cotton)
३. कोहिनूर सीड्स कंपनीचे ‘महागुण’ (Kohinoor Seeds – Mahagun)
- पक्वता कालावधी: ‘महागुण’ (Mahagun) हे वाण साधारणपणे १५५ ते १६० दिवसांच्या आसपास पूर्णपणे काढणीसाठी तयार होते.
- वैशिष्ट्ये: या वाणाच्या बोंडाचा आकार मोठा आणि टपोरा (Large Boll Size) असल्याचे श्री. शेंडगे यांनी सांगितले. मोठ्या बोंडामुळे वेचणी करणे सोपे जाते आणि प्रति बोंड कापसाचे वजनही अधिक मिळते.
- एसईओ कीवर्ड: (Kohinoor Seeds), (Mahagun Cotton), (Large Boll Cotton Variety), (Profitable Cotton Strains)
४. जेके सीड्स कंपनीचे ‘पास-पास’ (JK Seeds – Paas Paas)
- पक्वता कालावधी: ‘पास-पास’ (Paas Paas) हे जेके सीड्स कंपनीचे (JK Seeds Company) वाण देखील लवकर काढणीला येणाऱ्या वाणांपैकी एक आहे.
- वैशिष्ट्ये: शेतकरी या वाणाची निवड देखील चांगल्या आणि लवकर उत्पन्नासाठी करू शकतात. हे वाण देखील कमी कालावधीत तयार होणारे आहे.
- एसईओ कीवर्ड: (JK Seeds), (Paas Paas Cotton), (Fast Growth Cotton Seed), (Indian Cotton Varieties)
शेतकऱ्यांसाठी आवाहन आणि माहितीची देवाणघेवाण
श्री. विशाल शेंडगे यांनी शेतकऱ्यांना आवाहन केले आहे की, वर नमूद केलेल्या वाणांव्यतिरिक्त त्यांच्या अनुभवानुसार इतर कोणते लवकर येणारे चांगले कापूस वाण (Other Early Maturing Cotton Varieties) आहेत, याची माहिती त्यांनी प्रतिक्रियांद्वारे (Comments) नक्की सांगावी. यामुळे इतर शेतकऱ्यांना त्याचा लाभ होईल. तसेच, ही महत्त्वपूर्ण माहिती जास्तीत जास्त गरजू शेतकरी मित्रांपर्यंत पोहोचावी यासाठी ती व्हॉट्सॲप ग्रुप्सवर (Share on WhatsApp) आणि इतर समाज माध्यमांवर सामायिक करावी, असेही ते म्हणाले.
निष्कर्ष
कापूस लागवडीतून चांगले आर्थिक उत्पन्न (Good Income from Cotton) मिळवण्यासाठी योग्य वाणाची निवड, आधुनिक लागवड तंत्रज्ञान (Modern Cotton Farming Technology) आणि खत व पाणी व्यवस्थापनाचे (Fertilizer and Water Management) योग्य नियोजन अत्यंत महत्त्वाचे आहे. श्री. विशाल शेंडगे यांनी दिलेले मार्गदर्शन शेतकऱ्यांना त्यांच्या जमिनीचा प्रकार, पाण्याची उपलब्धता आणि स्थानिक हवामान (Local Agro-climatic Conditions) लक्षात घेऊन योग्य वाणाची निवड करण्यास निश्चितच उपयुक्त ठरेल. लवकर येणाऱ्या वाणांच्या लागवडीमुळे शेतकऱ्यांना कमी वेळेत अधिक आर्थिक फायदा मिळू शकतो.
