मुख्य मथळा: मान्सून अखेर महाराष्ट्रात दाखल! भारतीय हवामान विभागाची (IMD) घोषणा; तब्बल १२ दिवस आधीच हजेरी लावल्याने सर्वसामान्यांसह शेतकऱ्यांमध्ये आनंदाचे वातावरण. मुंबईतही (Monsoon Arrival in Maharashtra) पुढील ३ दिवसांत मान्सून दाखल होण्याचा अंदाज.
मुंबई (Mumbai), दि. २५ मे २०२५:
संपूर्ण राज्यासाठी एक अत्यंत दिलासादायक आणि आनंदाची बातमी आहे. गेल्या काही दिवसांपासून ज्याची आतुरतेने वाट पाहिली जात होती, तो नैऋत्य मान्सून (Southwest Monsoon) अखेर महाराष्ट्रात दाखल झाला आहे. भारतीय हवामान विभागाने (India Meteorological Department – IMD) आज, २५ मे २०२५ रोजी ही अधिकृत घोषणा केली. विशेष म्हणजे, मान्सूनने त्याच्या नेहमीच्या वेळेपेक्षा तब्बल १२ दिवस आधीच राज्यात हजेरी लावली आहे. मे महिना संपण्यापूर्वीच मान्सूनचे आगमन झाल्याने राज्यातील जनता, विशेषतः बळीराजा सुखावला आहे.
हवामान विभागाची अधिकृत घोषणा (IMD’s Official Announcement)
प्रादेशिक हवामान केंद्र, मुंबईच्या (Regional Meteorological Centre, Mumbai) वतीने श्रीमती शुभांगी भुते यांनी यासंदर्भात अधिकृत माहिती दिली. त्यांनी सांगितले की, “आज २५ मे रोजी नैऋत्य मान्सून तळकोकणामध्ये देवगडपर्यंत (Devgad) दाखल झालेला आहे. सर्वसाधारणपणे महाराष्ट्र-गोव्यामध्ये मान्सून दाखल होण्याची सरासरी तारीख ५ जून आहे. या तुलनेत यंदा मान्सून सुमारे १० ते १२ दिवस आधीच दाखल झाला आहे.”
भारतीय हवामान विभागाच्या एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने देखील याला दुजोरा दिला आहे. त्यांनी सांगितले की, “मान्सून आज दक्षिण कोकणातील देवगडपर्यंत पोहोचला आहे. तसेच कर्नाटक आणि लगतच्या भागांमध्येही आज मान्सूनच्या आगमनाची घोषणा करण्यात आली आहे. सध्या दक्षिण मध्य महाराष्ट्राला लागून असलेल्या परिसरात एक सुस्पष्ट कमी दाबाचे क्षेत्र (Well-marked Low-Pressure Area) तयार झाले आहे. पुढील २४ तासांत ते थोडे कमकुवत होण्याची शक्यता असली तरी, या प्रणालीमुळे कोकण किनारपट्टी आणि लगतच्या घाटमाथ्यावर जोरदार ते अति जोरदार पावसाची (Heavy to Very Heavy Rainfall) शक्यता आहे.”
मुंबईसह राज्यात पुढील ३ दिवसांत मान्सून सर्वत्र (Monsoon Across State Including Mumbai in Next 3 Days)
हवामान विभागाने दिलेल्या माहितीनुसार, पुढील तीन दिवसांमध्ये मान्सूनसाठी अत्यंत अनुकूल परिस्थिती (Favorable Synoptic Conditions) निर्माण झाली आहे. त्यामुळे महाराष्ट्राच्या आणखी काही भागांमध्ये, मुंबईसह (Including Mumbai), मान्सून दाखल होण्याची दाट शक्यता आहे. मुंबईत सध्या पावसाची संततधार सुरू असून, हे मान्सूनपूर्व सरी नसून मान्सूनच्या आगमनाचेच संकेत असल्याचे मानले जात आहे. मागील वर्षी मान्सून ६ जून रोजी महाराष्ट्रात दाखल झाला होता, त्या तुलनेत यंदा आगमन लवकर झाले आहे.
आमचे प्रतिनिधी अभिषेक मुठाळ यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, मान्सून वेळेआधी दाखल झाल्याने शेतीच्या कामांना (Agricultural Activities) आणि मान्सूनशी संबंधित इतर कामांना आता वेग येणार आहे.
शेतकऱ्यांसाठी आनंदाची बातमी (Good News for Farmers)
मान्सूनचे वेळेपूर्वी आगमन ही शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत दिलासादायक बाब आहे. यामुळे पेरणीपूर्व मशागतीची कामे वेळेत पूर्ण करता येतील आणि पेरण्यांनाही (Sowing) लवकर सुरुवात होऊ शकेल. उन्हाच्या तडाख्याने त्रस्त झालेल्या जनतेलाही या पावसामुळे मोठा दिलासा मिळाला आहे. पिण्याच्या पाण्याचा प्रश्न आणि जनावरांच्या चाऱ्याचा प्रश्न काही प्रमाणात सुटण्यास मदत होईल.
१८ वर्षांनंतर मे महिन्यात मान्सूनची हजेरी (Monsoon Arrives in May After 18 Years)
विशेष म्हणजे, तब्बल १८ वर्षांनंतर मान्सूनने मे महिन्यात महाराष्ट्रात हजेरी लावली आहे. यापूर्वी २००६ मध्ये मान्सून ३१ मे रोजी दाखल झाला होता. हवामान विभागाच्या नोंदीनुसार यापूर्वी मान्सून मे महिन्यात दाखल झाल्याची काही वर्षे खालीलप्रमाणे:
- १९५६: २९ मे
- १९६२: २९ मे
- १९७१: २९ मे
- १९९०: ३१ मे
- २००६: ३१ मे
- २०२५: २५ मे
आमच्या प्रतिनिधी भाग्यश्री प्रधान आचार्य यांनी सांगितले की, १९६१ नंतर २०२५ मध्ये सातत्याने मे महिन्यात अशा प्रकारे पाऊस पडत असल्याची माहिती हवामान विभागाने दिली आहे.
कोकण आणि घाटमाथ्यावर अतिवृष्टीचा इशारा (Heavy Rainfall Warning for Konkan and Ghats)
मान्सूनच्या आगमनाबरोबरच हवामान विभागाने काही भागांसाठी सतर्कतेचा इशाराही दिला आहे. सध्या सिंधुदुर्ग आणि रत्नागिरीच्या दरम्यान एक कमी दाबाचा पट्टा (Low-Pressure Belt) तयार झाला आहे, ज्याचा परिणाम संपूर्ण महाराष्ट्रात दिसून येत आहे.
पुढील २ ते ३ दिवस कोकण किनारपट्टीवरील जिल्हे जसे की रायगड, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग (Raigad, Ratnagiri, Sindhudurg) आणि लगतचा घाट परिसर म्हणजेच पुणे, सातारा आणि कोल्हापूर (Pune, Satara, Kolhapur) या जिल्ह्यांमध्ये जोरदार ते अति जोरदार पावसाचा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे. दक्षिण कोकणात पुढील पाच दिवस पावसाची शक्यता कायम राहील. रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्ग जिल्ह्याला तसेच सातारा आणि कोल्हापूरच्या घाटपट्ट्याला ‘रेड अलर्ट’ (Red Alert) देण्यात आला आहे. रायगड जिल्ह्यासाठी ‘ऑरेंज अलर्ट’ (Orange Alert), तर ठाणे, पालघर आणि मुंबईसाठी ‘यलो अलर्ट’ (Yellow Alert) जारी करण्यात आला आहे.
Conditions are favorable for further advance of Southwest Monsoon into some more parts of central Arabian Sea, some more parts of Maharashtra including Mumbai. pic.twitter.com/3htxZUIo1b
— Regional Meteorological Center,Mumbai (@RMC_Mumbai) May 25, 2025
नागरिकांसाठी हवामान विभागाचा महत्त्वाचा सल्ला (Important Advisory from IMD for Citizens)
मान्सूनच्या पार्श्वभूमीवर आणि अतिवृष्टीच्या इशाऱ्यामुळे हवामान विभागाने नागरिकांना खालीलप्रमाणे काळजी घेण्याचे आवाहन केले आहे:
- कोकण आणि घाटमाथ्याच्या भागातील नागरिकांनी विशेष सतर्क राहावे.
- नदी, नाले, धबधबे आणि समुद्रकिनाऱ्यांपासून दूर राहावे.
- अनावश्यक प्रवास टाळावा.
- वाहन चालकांनी पावसाच्या काळात विशेष खबरदारी घ्यावी, वाहने हळू चालवावीत.
- शेतकऱ्यांनी हवामान विभागाच्या स्थानिक सूचनांचे पालन करूनच शेतीच्या कामांचे नियोजन करावे.
- जुन्या आणि मोडकळीस आलेल्या इमारतींपासून दूर राहावे.
एकंदरीत, मान्सूनचे लवकर आगमन हे एक सुखद वार्ता असली तरी, संभाव्य अतिवृष्टीचा धोका लक्षात घेता प्रशासनाने योग्य ती खबरदारी घेतली असून नागरिकांनीही सतर्क राहण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे.
