मुख्य मथळा: अरबी समुद्रातील हवामान प्रणाली तीव्र, राज्यात मुसळधार पावसाची शक्यता; कोकण किनारपट्टीवर आज डिप्रेशन धडकणार, पश्चिम महाराष्ट्र, मराठवाडा, विदर्भातही जोरदार सरींचा अंदाज.
पुणे (Pune):
हवामान विभागाने (Meteorological Department) आज सकाळी एक महत्त्वपूर्ण घोषणा केली आहे. अरबी समुद्रात (Arabian Sea) तयार झालेले तीव्र कमी दाबाचे क्षेत्र अधिक सक्रिय होऊन त्याचे रूपांतर आज सकाळी डिप्रेशनमध्ये (Depression) झाले आहे. ही हवामान प्रणाली सध्या रत्नागिरीच्या (Ratnagiri) किनारपट्टीपासून सुमारे ४० किलोमीटर उत्तर-पश्चिम दिशेला केंद्रित असून, ती रत्नागिरीच्या अत्यंत जवळ पोहोचली आहे. हवामान विभागाच्या अंदाजानुसार, ही प्रणाली आज दुपारी रत्नागिरी आणि दापोलीच्या (Dapoli) दरम्यान किनारपट्टीला धडकण्याची दाट शक्यता आहे.
डिप्रेशनची सद्यस्थिती आणि संभाव्य मार्ग (Current Status and Likely Path of Depression)
सध्या ही डिप्रेशन प्रणाली (Depression System) रत्नागिरीच्या किनारपट्टीवर असून, ती पूर्वेकडे सरकत आहे. या प्रणालीमुळे एक विस्तृत कमी दाबाचा पट्टा (Low-Pressure Belt) विदर्भापर्यंत विस्तारला आहे. या प्रणालीच्या प्रभावामुळे राज्याच्या बहुतांश भागांमध्ये पावसासाठी पोषक वातावरण निर्माण झाले असून, पुढील काही दिवस राज्यात पावसाचा जोर कायम राहणार असल्याचा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे. ही प्रणाली जमिनीवर आल्यानंतर हळूहळू पश्चिम महाराष्ट्राच्या (Western Maharashtra) दिशेने सरकेल, ज्यामुळे राज्याच्या अंतर्गत भागातही पावसाचे प्रमाण वाढेल
राज्यावर व्यापक परिणाम: पुढील ४-५ दिवस पावसाचे (Widespread Impact on State: Rain for Next 4-5 Days)
या हवामान प्रणालीमुळे राज्यात साधारणतः पुढील चार ते पाच दिवस पावसाचे वातावरण राहण्याचा अंदाज आहे. पश्चिम महाराष्ट्रात पावसाचा जोर लक्षणीय वाढणार असून, विशेषतः दक्षिण कोकण (South Konkan), गोवा (Goa) आणि उत्तर कर्नाटकच्या (North Karnataka) बेळगाव (Belgaum) व विजापूर (Bijapur) जिल्ह्यांमध्ये मुसळधार पाऊस अपेक्षित आहे. सातारा (Satara), सांगली (Sangli), सोलापूर (Solapur) आणि कोल्हापूर (Kolhapur) या जिल्ह्यांच्या पट्ट्यातही मुसळधार ते अतिमुसळधार पावसाच्या (Heavy to Very Heavy Rainfall) सरी येत्या काही दिवसांत बरसतील. यासोबतच मराठवाडा (Marathwada) विभाग आणि उत्तर महाराष्ट्रातही (North Maharashtra) काही ठिकाणी मेघगर्जनेसह पावसाची शक्यता आहे. विदर्भातही (Vidarbha) या प्रणालीचा प्रभाव जाणवणार असून तिथेही पावसाचा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे.
सध्याची पावसाची स्थिती आणि ढगांची दाटी (Current Rain Situation and Cloud Cover)
उपलब्ध माहितीनुसार, सध्या चंद्रपूर (Chandrapur) आणि गडचिरोलीच्या (Gadchiroli) उत्तरेकडील काही भाग, जसे ब्रह्मपुरी, नागभिड, देसाईगंज आणि आसपासच्या प्रदेशात पावसाचे ढग दाटून आले आहेत. तसेच, अर्जुनी मोरगाव, देवरी, लखडूर आणि पवनीच्या आसपासच्या भागांमध्येही पावसाळी ढगांची गर्दी आहे. गोंदिया जिल्ह्याच्या दक्षिण भागापासून ते ईशान्येकडील सालेकसापर्यंत तीव्र पावसाचे ढग जमा झाले असून, त्यामुळे या ठिकाणी जोरदार पाऊस (Intense Rainfall) सुरू आहे. पालघर जिल्ह्याच्या उत्तरेकडील भागांमध्ये, विशेषतः तालासरी परिसरात, हलक्या पावसाचे ढग आहेत. राज्याच्या इतर बऱ्याच ठिकाणी ढगाळ वातावरण असून अधूनमधून हलक्या पावसाच्या सरी कोसळत आहेत. काही भागांमध्ये सकाळी पावसाने थोडा विराम घेतला असला तरी, दिवस जसजसा पुढे जाईल तसतसे पावसाचे ढग पुन्हा विकसित होण्याची शक्यता आहे.
हवामान प्रणालीची गुंतागुंत आणि वाऱ्याची दिशा (Complexity of Weather System and Wind Direction)
रत्नागिरी जवळील डिप्रेशन प्रणाली पूर्वेकडे सरकत असून, यातून निर्माण झालेल्या हवेच्या बदलत्या दिशेमुळे ढगांच्या हालचालींवर परिणाम होत आहे. या प्रणालीच्या दक्षिणेकडील ढग मान्सून वाऱ्यांप्रमाणे (Monsoon Winds) उत्तर-पूर्वेकडे सरकतील, तर कमी दाबाच्या पट्ट्याच्या रेषेभोवती ढगांची दिशा बदलून ते उत्तरेकडे वळून नंतर पुन्हा पश्चिमेकडे आणि नैऋत्येकडे सरकण्याची शक्यता आहे. यामुळे राज्याच्या विविध भागांत पावसाचे वितरण होईल.
येत्या २४ तासांसाठी अतिवृष्टीचा इशारा (कोकण आणि घाटमाथा) (Very Heavy Rainfall Warning for Next 24 Hours – Konkan and Ghats)
पुढील २४ तासांत रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग (Sindhudurg), कोल्हापूरचा घाट परिसर, साताऱ्याचा घाट परिसर आणि सांगलीच्या घाट भागांमध्ये अतिमुसळधार पाऊस, तर तुरळक ठिकाणी अतिवृष्टी (Extremely Heavy Rainfall) होण्याची शक्यता आहे. रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्गच्या किनारपट्टी भागांमध्ये वाऱ्याचा वेग ताशी ३० किलोमीटर किंवा त्याहून अधिक राहू शकतो, जो काही कालावधीसाठी वाढण्याचीही शक्यता आहे. मच्छिमारांनी समुद्रात न जाण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे.
मध्य महाराष्ट्र, मराठवाडा आणि विदर्भातही जोरदार सरींची शक्यता (Strong Showers Likely in Central Maharashtra, Marathwada, and Vidarbha)
येत्या २४ तासांत रायगड (Raigad), पुणे (Pune) जिल्ह्याचा घाट परिसर आणि पश्चिमेकडील काही भाग, सातारा, सांगली, कोल्हापूर, बेळगाव, विजापूर, सोलापूर, अहमदनगरचे (Ahmednagar) दक्षिणेकडील भाग, पुण्याचे दक्षिणेकडील भाग, बीड (Beed), परभणी (Parbhani), हिंगोली (Hingoli), जालन्याचे (Jalna) दक्षिण भाग, बुलढाण्याचे (Buldhana) दक्षिणेकडील भाग, अकोल्याचे (Akola) दक्षिण भाग, अमरावतीच्या (Amravati) आग्नेयेकडील भाग, लातूर (Latur), धाराशिव (Dharashiv), यवतमाळ (Yavatmal), वर्धा (Wardha), नागपूर (Nagpur), भंडारा (Bhandara), गोंदिया (Gondia), गडचिरोली आणि चंद्रपूर या जिल्ह्यांमध्ये मध्यम ते काही ठिकाणी जोरदार पावसाच्या सरी (Moderate to Heavy Showers) बरसतील. भंडारा, गोंदिया, चंद्रपूर आणि गडचिरोली जिल्ह्यांमध्ये पावसाचा जोर अधिक राहण्याची शक्यता आहे.
मुंबई आणि परिसरात रात्रीपासून मेघगर्जनेसह पावसाचा अंदाज (Thunderstorms Expected in Mumbai and Surrounding Areas from Night)
मुंबईसह (Mumbai) ठाणे (Thane) आणि पालघर (Palghar) जिल्ह्यांमध्ये आज रात्री उशिरा ते पहाटेच्या दरम्यान मेघगर्जनेसह (Thunderstorms) पाऊस होण्याची शक्यता आहे. नागरिकांनी खबरदारी घेण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे.
उत्तर महाराष्ट्रात तुरळक पावसाची शक्यता (Scattered Rain Likely in North Maharashtra)
नंदुरबार (Nandurbar), धुळे (Dhule), नाशिक (Nashik), अहमदनगरचे काही भाग, पुण्याचे उत्तर भाग, छत्रपती संभाजीनगर (Chhatrapati Sambhajinagar), बुलढाण्याचा उत्तरेकडील भाग, जालन्याचा उत्तरेकडील भाग आणि जळगाव (Jalgaon) या ठिकाणी स्थानिक पातळीवर ढग तयार झाल्यास हलक्या ते मध्यम स्वरूपाच्या गडगडाटी पावसाची (Localized Thundershowers) शक्यता आहे. या उत्तर भागांमध्ये मोठ्या आणि सार्वत्रिक पावसाचा अंदाज सध्या नाही.
नागरिकांना सतर्कतेचा इशारा (Advisory for Citizens)
हवामान विभागाकडून देण्यात आलेल्या इशाऱ्यानुसार, नागरिकांनी आवश्यक खबरदारी घ्यावी, विशेषतः सखल भागात राहणाऱ्या लोकांनी आणि नदीकाठच्या गावांनी सतर्क राहावे. शेतकऱ्यांनीही आपल्या शेतमालाची आणि जनावरांची योग्य काळजी घ्यावी, असे आवाहन प्रशासनाकडून करण्यात आले आहे. पुढील काही दिवस हवामानातील बदलांवर लक्ष ठेवणे महत्त्वाचे ठरणार आहे.
